Latifelerin İçindeki Hakikat
Söze kıymet veren ecdadımız, sözü makamına uygun söylemeyi de bilmiştir. Bu öyle bir makamdır ki, içinde hikmet ve ciddiyetle birlikte latife ve mizah da vardır. Ama mizah olması ciddiyetine halel getirmez. Şüphesiz bu durum kalp huzuruyla, dünyaya kıymet vermemekle de alakalıdır. Çünkü mümin huzurlu insandır, mutludur. Sözü de mutluluk verir. Mesela Merhum Nasreddin Hoca’nın latifelerinden bu huzur bizlere yansır. Onun menkıbelerinde hikmet, ibret, latifeli sözle iç içedir. Ancak asıl dikkat çekici olan, o latifeler içindeki ciddiyettir. Kısacık bir latifeyle çok ciddi bir hakikati ayan beyan açıklayıverir, fark ettiriverir. Esasen latifeden maksat da budur.
Allah dostlarının menkıbelerinde de nice latifeler vardır. Onların da kalp huzuru bunlara yansımıştır. Gelin, birkaçını hatırlayalım, hatırlatalım inşallah.
Ben Kırk Senedir Arıyorum
Adamın biri Bayezid-i Bistâmî hazretlerine gelir ve heyecanla:
– Ben Bayezid-i Bistâmî hazretlerini arıyorum, acaba nerede bulabilirim, der.
Bunun üzerine Bayezid-i Bistâmî hazretleri şöyle der:
– Ben kendisini kırk küsur senedir arıyorum, fakat henüz bulamadım!
Ölüler mi Sağlar mı?
Behlül Dânâ hazretlerini bir gün mezarlıkta görürler. Ayaklarını kabir taşlarının arasına sokmuş, toprakla oynuyordur. Sorarlar:
– Ey Behlül, bu ıssız mezarlıkta böyle ne yapıyorsun?
Dönüp şöyle cevaplar:
– Bana eziyet etmeyen, gıybetimi yapmayan insanlarla oturup sohbet ediyorum. Bunlar sağlardan daha güvenilir!
Hikmet Ehlinden
Sana derim ey velî
Dur erte sabah namazına.
Eğer değilsen ölü
Dur erte namazına.
Ezan okur müezzin
Çağırır Allah adın
Yıkma dinin bünyâdın binasını
Dur erte namazına.
Ağar pervâz uçar gider kuşlar
Tesbih okur ağaçlar
Himmet alan kardaşlar
Dur erte namazına.
Namaz kıl zikreyle
Elin götür şükreyle
Öleceğin fikreyle
Dur erte namazına.
Namaz kıl yer ağ hazırlık olsun
Ahretde gerek olsun
Sîninde çerâğ mezarında ışık olsun
Dur erte namazına.
Namaz kıl iman ile
Yatmagıl gümân gaflet ile
Gidesin emân ile
Dur erte namazına.
Çıka gide cân dahi
Şöyle kala ten dahi
Derviş Yunus sen dahi
Dur erte namazına.