Seni İlgilendirmiyorsa
12. yüzyılın meşhur sûfî âlimi İmam Gazâlî rahimehullah “İhyâu Ulûmi’d-Din” adlı eserinde şöyle der:
Muhammed b. Kâ‘b radıyallahu anh anlatır:
Resûlullah Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki:
“Şu kapıdan ilk girecek kişi şüphesiz cennet ehlinden biridir.”
Bu sözün üzerine ilk giren Abdullah b. Selâm radıyallahu anh oldu. Sahabilerden bir grup kalkıp onun peşinden gittiler. Resûlullah Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem’in sözünü ona haber verdiler ve: “Yaptığın en sağlam, rahmete vesile olacağından ümitli olduğun amelin hangisidir, bize haber verir misin?” dediler. Abdullah b. Selâm radıyallahu anh şunları söyledi:
“Gerçekten ben zayıf bir kulum. Benim Yüce Allah’tan ümitvar olduğum en kuvvetli amelim, kalbimde hiçbir mümine karşı kin, haset ve düşmanlık bulundurmamam ve bir de bana fayda vermeyecek şeyleri terk etmemdir.” (Zebîdî, İthâf, 9/153; İbn Ebü’d-Dünyâ, Kitâbü’s-Samt, nr. 111)
Ebu Zer el-Gıfârî radıyallahu anh şöyle anlatır:
Allah Resûlü sallallahu aleyhi vesellem bana; “Sana bedene hafif, mizana ağır gelecek olan bir amel öğreteyim mi?” diye sordu. “Evet, öğret ey Allah’ın Resûlü!” dedim. O da “Susmak, güzel ahlâk sahibi olmak ve sana fayda sağlamayacak şeyleri terk etmektir” buyurdu. (Süyûtî, Câmiu’s-Sagîr, nr. 5498)
Tâbiînden Mücâhid b. Cübeyr rahmetullahi aleyh der ki: “İbn Abbas radıyallahu anh’ın şöyle buyurduğunu işittim:
“Beş haslet var ki onlar bana Allah için vakfedilmiş çok deveden ve attan daha sevimlidir. Bunlar şunlardır:
1. Seni ilgilendirmeyen şeyleri konuşma. Çünkü gereksizdir ve bundan dolayı günaha düşmeyeceğinden emin değilim. Yeri değilse seni ilgilendiren konuda da konuşma. Çünkü nice konuşanlar var ki kendisini ilgilendiren konuyu yerinde söylemez, sonunda sıkıntıya düşer.
2. Yumuşak huylu ya da kaba, hiç kimseyle tartışma. Çünkü yumuşak huylu olan sana kalbiyle buğzeder; kaba kişi ise diliyle eziyet verir.
3. Arkadaşın yanında değilken onu, senin hakkında söylenince hoşlanacağın özellikleriyle an. Arkadaşının senden affetmesi hoşuna gidecek şeyleri sen de ondan affet.
4. Arkadaşının hangi davranışı hoşuna gidiyorsa, sen de ona öyle davran.
5. Yaptığı iyiliğe karşılık mükâfat alacağını, kötülüğe de ceza verileceğini bilen bir kimsenin yaptıkları gibi yap.”
Lokman Hekim’e “Senin hikmetin nedir?” diye sorulunca, şöyle buyurdu: “Ben, yapmam gerekmeyen şeyi sormam. Beni ilgilendirmeyen şeyin de peşine düşmem.”
Müverrik el-Acelî rahmetullahi aleyh şöyle dedi:
– Bir şey var ki ben yirmi senedir ona ulaşmak istiyorum. Daha ele geçiremedim, ama vazgeçecek de değilim.
– Ulaşmak istediğin o şey nedir, diye sordular.
– Beni ilgilendirmeyen gereksiz şeyleri konuşmamaktır, dedi.
Hz. Ömer radıyallahu anh demiştir ki:
“Seni ilgilendirmeyen şeyin peşine düşme. Düşmanından uzaklaş. Yakınların içinden emin olmadığın dostlarından da sakın. Güvenilir olan, ancak Allah Teâlâ’dan korkan kimsedir. Çekinmeden günah işleyen kimse ile arkadaşlık yapma; yoksa ondan kötü işler öğrenirsin. Onu sırrından da haberdar etme. İşlerinde Allah Teâlâ’dan korkanlarla istişare et.”
