Bir önceki yazıda Hz. Peygamber sallallahu aleyhi vesellemin; “Size neyi yasakladıysam ondan sakının ve size neyi emrettiysem onu gücünüz yettiğince yerine getirin. Sizden öncekiler çok soru sormaları ve peygamberlerine muhalefetleri yüzünden helâk oldular.” hadis-i şerifi üzerinde durulmuştu. Konuyla ilgili ayrı bir başlık olarak günümüzde “çok soru sorma” meselesine değinmekte fayda var.
Müslüman elbette dinini, dini ile ilgili sorumluluklarını bilmek zorundadır. Aynı şekilde aklına düşen şüphe ve tereddütleri gidermenin yolunu aramak, erbabına sormak son derece tabii ve gereklidir.
Bununla birlikte hadis-i şerifin de ifade ettiği üzere bir takım sorular ve itirazlar var ki, müslümanın bunlardan sakınması emredilmiştir. Oysa günümüzde yaygın “sığ akılcılık” sebebiyle gerekli gereksiz her konu tartışmaya açılmakta, kimi çevrelerce de güya mahkûm edilmektedir.
Öncelikle din, imanla başlayıp insanın içini ve dışını dönüştüren bir olgudur. İman ehlinin asıl tavrı Kur’an-ı Kerim’de geçtiği üzere “işittik ve itaat ettik” (Bakara 285, Nûr 51) şeklindedir. Mümin kişi işittiklerini hayatına aktardıkça Rabbi ona bilmediklerini öğretecek, şeytanın fısıldadığı sorulardan, kalbine düşürdüğü şüphelerden kurtaracaktır.
Özellikle tasavvufî terbiye altında bulunanlar imanın lezzetini tattıkça, yakîn ve müşahede hali arttıkça soruların ve cevapların olmadığı bir huzur halini elde ederler. Bu ise ancak yaşayarak bilinir ve bulunur.
Yine de din üzerine sınırsız gevezeliğin moda olduğu günümüzde kaçınılması gereken bazı tartışma konularını ve soruları özetleyelim:
- Akla, bilimin verilerine veya yeni yaşam standartlarına uymadığı düşüncesiyle dinin esaslarına itiraz edip tartışma konusu yapmak.
- Hz. Peygamber aleyhissalâtu vesselama, Ashab-ı Kiram’a ve dinî yaşantılarından dolayı sâlih kullara dil uzatmak, eleştirmek yahut düşmanlık yapmak.
- Kur’an-ı Kerim veya hadis-i şeriflerde açıklanmamış, detay verilmemiş meseleler üzerinde soru ve tartışma yürütmek.